Αισθητική και ηθική Η εκπομπή «Παρασκήνιο», που είχε θέμα την αναβίωση του αρχαίου δράματος, απέτυχε παταγωδώς Του Κώστα Γεωργουσόπουλου Σε τρεις συνεχείς εβδομαδιαίες κατά Τετάρτη εκπομπές στη NET το «Παρασκήνιο» του Λάκη Παπαστάθη φιλοδοξεί κατά τη δήλωσή του στους τίτλους να καταγράψει την εποποιία της αναβίωσης του αρχαίου δράματος. ΕΠΕΙΔΗ είχε το πολύτιμο υλικό από την πρώτη παράσταση της «Ηλέκτρας» του Σοφοκλή στην Επίδαυρο του 1938, θέλησε η εκπομπή να χρησιμοποιήσει ως άξονα τις ερμηνείες της «Ηλέκτρας». Και από ‘δώ και πέρα απέτυχε παταγωδώς- δεοντολογικά, ιστορικά, αισθητικά, θεατρολογικά. Χωρίς καμία τεκμηρίωση συνέχεε την απόπειρα των Σικελιανών με την λεγάμενη παράδοση του Εθνικού Θεάτρου. Αλλά μια πρόχειρη έρευνα ενός πρωτοετούς της Θεατρολογίας θα τους προσκόμιζε ακριβώς τα αντίθετα επιχειρήματα. Η παράδοση των Σικελιανών συνεχίζεται στις παραστάσεις του Καρζή, στις θεωρητικές και πρακτικές απόπειρες του Καραντηνού και οι τελευταίες απολήξεις είναι οι προτάσεις (στην κωμωδία τουλάχιστον) του Κανέλλου Αποστόλου. Ο Φώτος Πολίτης όχι μόνο την ίδια χρονιά των Δελφικών Εορτών ανέβασε μια ρεαλιστική «Εκάβη», στους αντίποδες του τελετουργικού λαϊκότροπου και βυζαντινίζοντος ύφους της Εύας Σικελιανού, αλλά υπέπεσε και σε αντιδεοντολογική πράξη, αφού έκρινε αρνητικά τον σικελιανικό «Προμηθέα» χωρίς... να τον δει, απαντώντας στα επιχειρήματα του Ρώτα που τον είδε! Ο Ροντήρης και η άποψή του, πού κυριάρχησε επί πενήντα χρόνια, δεν είχε καμιά εκτίμηση στην άποψη Σικελιανού αλλά την παρωδούσε, ο δε Καρζής, αισθητικός απολογητής της σικελιάνικης φιλοσοφίας, είχε ανακηρύξει τη Σχολή Εθνικού - Ροντήρη αντεθνική προδοσία. Η άποψη Ροντήρη στην εκπομπή του «Παρασκηνίου» στη NET εκφράστηκε με ηχητικό υλικό από την Παξινού, δύο δίλεπτες σκηνούλες από τη μεγάλη Παπαθανασίου (τη μεγαλύτερη Ηλέκτρα του αιώνα κατά την εκτίμηση διακοσίων κριτικών από 40 χώρες του κόσμου), δύο σκηνούλες από τη Συνοδινού από τις παραστάσεις του μεταροντηρικού Μουζενίδη και παραδόξως με απόσπασμα από τις «Χοηφόρους» του Πίτερ Μπρουκ. Αν ήταν έτσι, γιατί όχι από τις «Χοηφόρους» του Κουν; Αλλά τι λέω. Η ιστορία των παραστάσεων της Ηλέκτρας, όπως φαμφαρονικά αναγγέλλεται, τελειώνει εκεί, για να καταναλωθεί το υπόλοιπο της εκπομπής όχι στην «Ηλέκτρα» αλλά στον Παιδαγωγό που έπαιξε φέτος το καλοκαίρι ένας ερασιτέχνης. Στην τρίτη εκπομπή, το παν κυριαρχήθηκε από τις δύο φετινές αλήστου μνήμης «Ηλέκτρες» όπου οι δύο σκηνοθέτες, ο ένας κάθιδρος, ο άλλος διαβάζοντας από αναλόγιο, αράδιασαν ανοησίες, κοινοτοπίες και πολλή άγνοια περί τα στοιχειώδη. Τσιμουδιά, αφού περί «Ηλεκτρών» επρόκειτο, για την «Ηλέκτρα» του Κουν (Πιττακή), την Ηλέκτρα Α’ του Ευαγγελάτου (Βαλάκου), Ηλέκτρα Β’ του Ευαγγελάτου (Τασοπούλου - έχει παιχτεί σε Κίνα, Ρωσία, Χιλή, Αργεντινή , Ισραήλ), την «Ηλέκτρα» του Κακογιάννη (Ειρήνη Παπά), την «Ηλέκτρα» του Βολανάκη (Συνοδινού), του Βουτσινά (Κομνηνού), του Μαργαρίτη (Ζούκα), της Κονιόρδου, της Ριάλδη (που στο κάτω κάτω στους συμπαθούντες τους πειραματισμούς υπεύθυνους του «Παρασκηνίου» ήταν η πρώτη τολμηρή απόπειρα μεταμοντερνισμού - δεμένα πόδια η Μουτούση, κονσόλα ήχου ο Μαυρίκιος - μονόλογος της Ριάλδη σε χειρουργικό κρεβάτι - γιατί τόση άγνοια και τόση περιφρόνηση;). Πού πήγε ο μοντερνισμός του Στούρουα με την Καρέζη; Θα ήταν πιο έντιμο για την εν λόγω εκπομπή να δηλώσει ευθαρσώς την εκτίμησή της για τα φετινά εξαμβλώματα, έστω και με πρόθεση να ανατρέψει όλες τις αρνητικές κριτικές, να αφιερώσει τις εκπομπές αποκλειστικά στις μεταμοντέρνες σούπες. Προτίμησε ο κάποτε προσεκτικός Παπαστάθης να χρησιμοποιήσει ως άλλοθι, ως δόλωμα ή ως τάχα παρωχημένες εκδοχές τον Ροντήρη, να αποσιωπήσει μια γενναία αλυσίδα ερμηνειών, για να προβάλει τις προσωπικές του εκτιμήσεις. Κρίμα. Η NET έχει στα συρτάρια τη ς ένα επιχείρημα. Την «Ηλέκτρα» του Ροντήρη που βιντεοσκόπησε το 1960 το BBC (από αυτή δανείστηκε ο Παπαστάθης δύο δίλεπτα αποσπάσματα). Ας την προβάλει πάλι, για να δούμε πόσο παρωχημένος είναι σήμερα με μια παράσταση πριν από τριάντα οκτώ χρόνια ο παντοιοτρόπως συκοφαντούμενος αυτός Έλλην ιδιοφυής σκηνοθέτης. ΤΑ ΝΕΑ, 8-12-98 Η απάντηση στο κείμενο του κ. Γεωργουσόπουλου έγινε με δύο κείμενα του Λάκη Παπαστάθη που δημοσιεύτηκαν στην Ελευθεροτυπία μετά από χρόνια. α:         η τραγωδία του καλοκαιριού β:         η λογιοσύνη και το θέατρο